ประเภทของยาเสพติด จำแนกตามวิถีการออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง

1.ยาเสพติดประเภทกดประสาท

• ฝิ่น 
• มอร์ฟีน 
• เฮโรอีน 
• สารระเหย 
• ยากล่อมประสาท และยานอนหลับ 
• เครื่องดื่มมึนเมา 
• บุหรี่
  2.ยาเสพติดประเภทกระตุ้นประสาท
• ยาบ้า
• ยาอี ยาเลิฟ เอ็กซ์ตาซี
• โคเคน
• กระท่อม
  3.ยาเสพติดประเภทหลอนประสาท
• ยาเค
• sanax
  4.ยาเสพติดประเภทออกฤทธิ์ผสมผสาน

กัญชา
ตาม พ.ร.บ. ป้องกันและปราบปรามยาเสพติด พ.ศ. 2519 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติม 
โดยฉบับที่ 2 พ.ศ. 2534 อาจแบ่งยาเสพติดออกได้เป็น 3 กลุ่ม คือ

• ยาเสพติดให้โทษ ตามกฎหมายว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ
  2. วัตถุออกฤทธิ์ ตามกฎหมายว่าด้วยวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท
  3. สารระเหย ตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันการใช้สารระเหย

ยาเสพติดให้โทษ แบ่งตามความร้ายแรงได้เป็น 5 ประเภท ดังนี้

• ประเภท 1 ยาเสพติดให้โทษชนิดร้ายแรง เช่น เฮโรอีน อาซีทอร์ฟีน อีทอร์ฟีน แอมเฟตามีน เมทแอมเฟตามีน ฯลฯ
• ประเภท 2 ยาเสพติดให้โทษทั่วไป เช่น ฝิ่นมอร์ฟีน โคเคอีน (โคเคน) โคเดอีน ฯลฯ
  แอมเฟตามีน เมทแอมเฟตามีน ฯลฯ
• ประเภท 3 ยาเสพติดให้โทษชนิดเป็นตำรับยาที่มียาเสพติดให้โทษประเภท 2 ปรุงผสมอยู่ด้วย เช่น ยาแก้ไอที่มีฝิ่นหรือโคเดอีนเป็นส่วนผสม ยาแก้ท้องเสียที่มีไดฟีน็อคซิเลท เป็นส่วนผสม ฯลฯ 
• ประเภท 4 สารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษประเภท 1 หรือ ประเภท 2 เช่น อาเซติคแอนไฮไดรด์ อาเซติลคลอไรด์ 

• ประเภท 5 ยาเสพติดให้โทษที่มิได้เข้าข่ายอยู่ในประเภท 1 ถึงประเภท 4 เช่น กัญชา พืชกระท่อม  เห็ดขี้ควาย
• วัตถุออกฤทธิ์ แบ่งออกเป็น 4 ประเภท ดังนี้
• ประเภท 1 ดีเอ็มที เมสคาลีน แอลเอสดี เดตราไฮโดรแคนนาบินอล ฯลฯ 
• ประเภท 2 อีเฟดรีน เมธิลเฟนีเดท เซโคบาร์บิตาล เมธาควาโลน
• ประเภท3 อะโมบาร์บิตาล ไซโคลบาร์บิตาล กลูเตธิไมด์ เมโปรบาเมท ฯลฯ

ประเภท4 บาร์บิตาล ฟีโนบาร์บิดาล ไดอาซีแพม คลอไดอาซีพอกไซด์ ฯลฯ

• สารระเหย แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้ 
• กลุ่มเป็นสารเคมี เช่น อาซีโทน เอทิล อาซิเตท โทลูอีน ฯลฯ 

กลุ่มที่เป็นผลิตภัณฑ์ เช่น ทินเนอร์ แล็กเกอร์ กาว ฯลฯ